Mẹ vụng suýt hại con thơ

Vì vụng về, thiếu kinh nghiệm và... lười nhác mà nhiều bậc phụ huynh mắc sai lầm khi chăm sóc bé sơ sinh, đặc biệt đối với người lần đầu làm cha mẹ.
Nuôi con sai cách...

Bé Zo 2 tuổi cao 88cm, 15 kg, ai cũng khen chị Trinh (Từ Liêm, Hà Nội) nuôi con mát tay. Chị phải tự thừa nhận rằng, "cháu được như thế này, tất cả cũng nhờ bà giúp nấu cháo cho mỗi ngày".

Biết công việc của con dâu bận rộn nên bà thường dậy sớm đặt nồi nấu cháo đủ chất dinh dưỡng cho cháu cưng ăn. "Trộm vía" nhờ nồi cháo thơm phưng phức của bà hàng ngày, Zo ăn ngon lành và chóng lớn.

Nhờ được bà, chị Trinh giao phó công việc "bếp trưởng" từ cho trẻ con đến người lớn cho bà.

Điều đáng nói là một ngày “không mong đợi xảy ra” khi bà buộc phải sang Mỹ để chăm cô con dâu thứ 2 mới sinh. Nghe đến dự kiến là 6 tháng sau bà về mà chị mặt mày hốc hác lo lắng.

Ngày bà đi, chị mới nhận ra việc bếp núc thật phức tạp. Chị biết, lười thì lười, người lớn có thể luộc tạm gói mỳ nhưng con thì vẫn phải cần cháo.

Hôm đầu, chị tung hoành với đống rau củ quả thịt thà suốt 1 giờ đồng hồ dưới bếp nhưng xem ra Zo không thích cháo mẹ làm lắm, cho con ăn thì bé toàn quay đầu đi hoặc phun ra...

Vì lo lắng, thiếu kinh nghiệm và... lười nhác mà nhiều bậc phụ huynh mắc sai lầm khi chăm sóc bé sơ sinh, đặc biệt đối với người lần đầu làm cha mẹ (Ảnh minh họa)

Công việc thì nhiều mà con lại chẳng chịu hợp tác, đúng lúc ấy nghe cô hàng xóm mách “ăn cháo dinh dưỡng ngoài chợ ngon bổ rẻ, lại không phải lích kích nấu nướng, mày chạy ra mà mua” thế là hàng ngày chị cứ tạt qua tiệm cháo 3 lần mua về cho con ăn. Nhìn con ăn ngon lành, chị ấm lòng và lại tiếp tục chúi đầu vào đống công việc bộn bề của mình.

Cũng vì thiếu hiểu biết mà chị Ngọc (Ngọc Hà, Hà Nội) suýt hại Bé Bo (3 tuổi). Bé đòi ăn nhưng chị Ngọc quyết cho bé nhịn chỉ vì nghe lời bạn mách: "khi con bị tiêu chảy, càng ăn càng uống nước thì càng tóe mạnh… tốt nhất là nên hãm ăn, hãm uống nếu có ăn cũng chỉ ăn cơm trắng mà thôi”.

Đang quen cơm với thịt cá trứng, tự dưng bị mẹ cho ăn cơm trắng, bé không thích, bé đòi uống sữa, uống nước nhưng chị dứt khoát cho nhịn. Thế là dù bé khóc ngặt ngặt đòi ăn chị cũng dỗ bé chơi cho con quên cơn đói...

Cũng là một bà mẹ vụng và chuyên nghe ngóng, áp dụng phản khoa học các phương pháp nuôi con, chuyện mà chị Thủy (Đông Anh, Hà Nội) mắc phải cũng khá kinh điển.

Ngay từ khi sinh con đầu lòng, một phần vì thiếu kinh nghiệm, phần khác vì suy nghĩ "con người ta nuôi sao thì con mình cũng nuôi được vậy" nên chị luôn cố gắng "căng tai" lên để nghe những lời khuyên của các bậc tiền bối đi trước. Hễ thấy con có biểu hiện gì lạ là ngay lập tức chị lân la, dò hỏi rồi ai nói gì là chị về áp dụng triệt để, không cần biết mẹo đó có đúng hay không.

Điển hình như hôm thấy bé Tuấn hay giật mình thảng thốt, hỏi mọi người, chị nghe bạn mách cách chăm sóc trẻ sơ sinh an toàn nhất đó là cho bé nằm trong bóng tối vì như vậy bé sẽ thấy an tâm vì giống trong bụng mẹ hơn.

Ngẫm thấy có lý, chị đóng kín cửa, buông hết rèm che, để con nằm trong phòng "âm u", tối mù, không biết gì đến ánh sáng là gì. Thời gian đầu thấy con nằm im re chị càng thấy an tâm và nghĩ rằng: "vậy là con thấy thoải mái, an toàn"...

... mẹ suýt hại con

Chị Trinh vẫn khăng khăng chắc nịch một điều rằng Zo ăn cháo ngoài chợ không có vấn đề gì. Cứ thế cho ăn đợi bà nội về thì quay lại các cữ cháo bà nấu. Cho đến một hôm, bác đằng nội qua chơi, bác ngạc nhiên khi thấy tháng trước Zo "ngon nghẻ" mà tháng này Zo gầy rộc người. Chị Trinh ngờ ngợ, cho Zo lên cân, thì mới giật mình khi cân của Zo tụt thảm hại.

Đưa con đến bệnh viện kiểm tra, chị được bác sĩ dinh dưỡng cho rằng bé bị chững cân cũng chỉ vì bữa ăn hàng ngày thiếu chất.

Chị Trinh không phải là trường hợp duy nhất vướng vào tình huống này. Thực tế có rất nhiều bậc phụ huynh bận rộn thường mua cháo dinh dưỡng chế biến sẵn bán ở những điểm không có kiểm định chất lượng về cho con ăn. Nhiều trẻ do ăn cháo dinh dưỡng mua không đảm bảo nên kéo theo việc không tăng cân do cháo loãng, không đủ chất dinh dưỡng.

Trường hợp bé Bo con chị Ngọc, sau 1 ngày “cấm vận”, Bo lăn ra tiêu chảy nặng hơn, người bé cứ dần lả đi, kiệt sức. Lo lắng khôn cùng, đưa con đi khám chị Ngọc mới biết vì con ăn uống không đủ chất nên ốm càng ốm, mệt càng mệt. Bác sĩ khuyên rằng, càng những lúc con bị tiêu chảy thì bố mẹ càng cần duy trì chế độ ăn hợp lý cho con.

Thức ăn cần lỏng hơn bình thường, nhưng vẫn phải đủ 4 nhóm thực phẩm (chất bột, béo, đạm, rau). Quan niệm con uống nước sẽ tiêu chảy nhiều lần là không có căn cứ khoa học. Không được uống nước đồng nghĩa với việc làm bé bị thiếu nước nặng, dẫn đến rối loạn nước điện giải, có thể đe dọa đến tính mạng nếu không kịp thời can thiệp.Việc ép bé ăn cơm (hoặc cháo) không sẽ nhanh chóng khiến bé kiệt sức, suy dinh dưỡng.

Đối với bé Tuấn, sau khi được "bọc" kỹ trong bóng tối mấy ngày, đến khi đưa con đi tắm, chị Thủy mới tá hỏa khi phát hiện ra hàng loạt những bất thường ở con: vàng da, mẩn mụn nổi khắp người rồi bé hay dậy đêm khóc suốt, dỗ kiểu gì cũng không ngủ.

Đến khi đưa con tới bệnh viện, chị mới giật mình lo lắng vì sự kém hiểu biết của mình mà suýt hại con. Cũng như chị Thủy, nhiều bà mẹ có quan niệm, sau sinh mẹ và bé nên nằm ở phòng tối, kín gió. Nhưng thực tế, căn phòng thiếu ánh sáng không hề tốt cho sức khỏe của hai mẹ con. Đồng thời, không được tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, trẻ con sẽ phát triển không toàn diện, thậm chí còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bé.

Nguồn: afamily

Read More

Chế độ ăn khoa học nhất cho trẻ qua các giai đoạn

Dựa trên các nghiên cứu và khảo sát thực tế, giáo sư Michael Lee và các đồng nghiệp ở Đại học Ilinois (Mĩ) đã đưa ra tổng kết về sự thay đổi chế độ ăn của trẻ từ sơ sinh đến độ tuổi thiếu niên.

Chế độ ăn từ 0 – 1 tuổi

Giáo sư Michael Lee cho biết dạ dày của trẻ sơ sinh rất nhỏ, các bà mẹ không nhất thiết phải tuân thủ nghiêm ngặt qui định về khối lượng thức ăn và thời gian cho ăn đối với bé. Các mẹ nên học cách phân biệt được ý muốn của con thông qua tiếng khóc. Khi bé khóc, đầu tiên bạn kiểm tra xem bé có cần thay tã không, nếu không bạn chấm nhẹ ngón tay hai bên mép bé, thấy bé quay đầu về hai bên theo ngón tay thì đó là dấu hiệu bé đang đói. 

Chế độ ăn của bé 0 – 1 tuổi được thay đổi theo từng giai đoạn nhỏ, cụ thể như sau: 

0 – 3 tháng tuổi

Trong giai đoạn này, các mẹ không cần tuân theo nguyên tắc nào về thời gian mà cứ thấy con đói là cho bú, không nhất thiết hạn chế số lần cho con bú. Nhưng cũng nên chú ý là có ít nhất một bữa trong ngày phải đảm bảo bé được bú no theo nhu cầu. 

4 – 6 tháng tuổi

Thông thường, trong giai đoạn này số bữa ăn trong ngày của trẻ giảm xuống 6 – 8 bữa một ngày. Giáo sư Lee nhấn mạnh, từ tháng thứ 5 trở đi, tốt nhất không nên cho trẻ bú từ lúc nửa đêm trở đi để tập cho bé thói quen không ăn đêm. Sữa cho trẻ có thể hoàn toàn là sữa mẹ hoặc bổ sung thêm sữa công thức, nếu bắt đầu cho bé ăn dặm thì thức ăn chỉ nên ở mức “gọi là” và không lấn át các bữa sữa chính.

7 – 10 tháng tuổi

Bữa ăn của trẻ được giảm xuống 6 bữa/ngày, trong đó bao gồm 4 – 5 bữa sữa và 1 – 2 bữa ăn dặm. Trong khoảng thời gian trước khi bé ngủ hoặc sau khi ăn no tính cho đến khi thức dậy vào buổi sáng hôm sau không nên cho bé ăn thêm thức ăn khác. 

10 – 12 tháng tuổi

Gần 1 tuổi, bữa ăn của bé giảm xuống 5 bữa một ngày, trong đó bao gồm 3 bữa sữa, 2 bữa ăn. Bữa sáng của bé nên có sữa, trứng gà, bánh mì hoặc bánh bao. Trong giai đoạn này, tốt nhất trong bữa ăn chính của gia đình vào buổi trưa hoặc buổi tối nên cho bé uống thêm 600 ml sữa trở lên. 

Chế độ ăn từ 1 – 3 tuổi

Trong độ tuổi này, những chiếc răng sữa đầu tiên đã xuất hiện, bé có thể chuyển sang thức ăn dạng đặc để tập nhai, đồng thời làm đa dạng hóa thức ăn hấp thu vào cơ thể. Các mẹ cũng bắt đầu đưa bé vào “khuôn khổ”: ăn đúng giờ, đúng bữa, không vừa ăn vừa chơi hoặc xem ti vi… 

Một điều cần chú ý là các mẹ không nên ép con ăn bằng mọi cách hoặc cho con đi ăn rong vì như vậy ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe dạ dày của bé. 

Chế độ ăn từ 3 – 6 tuổi

Thức ăn cho trẻ nên phong phú về thành phần, tuy nhiên ngũ cốc luôn đóng vai trò chính. Thường xuyên cho bé ăn cá, thịt gia cầm, trứng, thịt lợn nạc, ăn nhiều rau tươi và trái cây. Hạn chế uống nước ngọt, thay vào đó nên uống một lượng sữa ổn định hàng ngày. Cũng nên uống đậu nành và các sản phẩm chế biến từ đậu tương.

Trong độ tuổi trước khi đi học tiểu học này, bé cần đảm bảo được ăn đủ 3 bữa mỗi ngày, cộng thêm 1 – 2 bữa ăn nhẹ. Không để trẻ vừa ăn vừa chơi hoặc xem tivi và cho phép trẻ lựa chọn món ăn trong giới hạn cho phép. 

Chế độ ăn trong độ tuổi nhi đồng, thiếu niên

Độ tuổi này hình thành thói quen ăn uống phù hợp với nhu cầu sinh lý, thông thường trẻ vẫn ăn đều đặn 3 bữa mỗi ngày, mỗi bữa cách nhau 4 – 6 giờ đồng hồ. Phân bổ lượng thức ăn trong 3 bữa theo tỷ lệ hợp lý: ăn sáng 25 – 30% tổng năng lượng cần cung cấp cho một ngày, ăn trưa chiếm 30 – 40%, ăn tối chiếm 30 – 40%. Bữa tối không nên ăn đồ ngọt thay cho thức ăn chính.

Các mẹ cần lưu ý rằng nếu bữa sáng không đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng thì không chỉ ảnh hưởng đến năng lực tiếp thu kiến thúc và hoạt động thể chất của bé ở trường mà còn không có lợi cho hệ thống tiêu hóa và sức khỏe của bé. Vì vậy, một bữa ăn hợp lý về thành phần dinh dưỡng nên bao gồm sữa tươi hoặc sữa đậu nành, trứng, thịt nạc hoặc các loại thực phẩm giàu protein. Rau và trái cây cũng là thành phần được khuyến khích trong bữa sáng. 

Nguồn: afamily

Read More

Lên thực đơn cho bé

Khi lên thực đơn cho bé, đừng quên rằng sự phát triển trí tuệ của bé phụ thuộc vào những gì bé ăn.
Những nghiên cứu khoa học mới nhất đã chứng minh rằng sự ăn uống cân bằng, khoa học và những thực phẩm “đúng” có thể giúp trẻ trở nên thông minh hơn, siêng năng hơn và tập trung hơn.

Những “viên gạch đầu tiên”
Ngay từ khi bé còn trong bụng mẹ đã nên bắt đầu chăm sóc đến “thực đơn” cho bé. Trong thời gian mang bầu người mẹ nên ăn những thực phẩm giàu lesitin – chất có tác động và ảnh hưởng tích cực cho sự phát triển trí thông minh, củng cố trí nhớ. Chất này chứa nhiều nhất trong lòng đỏ trứng, gan và thịt.
Đừng bỏ qua những thực phẩm chứa nhiều chất sắt và kẽm (như gan, trứng, hạt dẻ, đại mạch nâu, phô mai, cá, sữa).
Cá trong thực đơn của bà bầu cũng ảnh hưởng tốt tới khả năng trí tuệ của bé: các nhà khoa học nhận xét rằng nếu người mẹ ăn nhiều cá thì sẽ có cơ hội sinh con thông minh.

Cá trong thực đơn của bà bầu là thực phẩm cho bé thông minh hơn. (Ảnh: imagine).

Không chỉ di truyền
Chúng ta không nghi ngờ những thành tựu của di truyền học và đồng ý rằng tài năng và trí tuệ của con người trước hết phụ thuộc và những yếu tố di truyền. Nhưng chúng ta hoàn toàn có thể giúp những gien cần thiết “tỏa sáng” với sự giúp sức của những thực phẩm mà chúng ta cho trẻ ăn hàng ngày.
Có điều là không giống với những cơ quan khác của cơ thể, não bộ luôn đổi mới và chuyển đổi cơ cấu. Nó chỉ chiếm 2% cơ thể, nhưng đòi hỏi năng lượng tới 20%.
Cơ quan “tham ăn” này không chỉ đòi hỏi năng lượng. Nó sẽ không hoạt động bình thường, nếu không nhận đủ chất bổ và các yếu tố vi lượng. Như các chuyên gia khẳng định gần như 100% trẻ em không được nhận các chất dinh dưỡng một cách đầy đủ!
Đây là một con số thống kê đáng buồn, nhưng may mắn là việc thay đổi nằm trong tầm tay của bạn.
Thực đơn đủ dinh dưỡng
Những tháng đầu tiên trong đời bé nhận đủ tất cả những  chất cần thiết từ sữa mẹ. Những nghiên cứu mới nhất đã chỉ ra rằng sữa mẹ không chỉ tăng sức đề kháng mà còn tăng cả trí tuệ của trẻ nữa. Vì thế cần cho bé bú mẹ càng lâu càng tốt.
Từ 1 tuổi bé có thể ăn thức ăn của “người lớn”. Vậy những thực phẩm nào có thể cho bé ăn được, để giúp trí tuệ của bé phát triển một cách tốt nhất?
I ốt
I ốt có ý nghĩa đặc biệt cho sự phát triển trí tuệ của trẻ. Ở những nước thiếu i ốt tự nhiên, chỉ số trí tuệ trung bình của người dân kém hơn các nước khác có i ốt đầy đủ từ 10 đến 15%. Nếu như bé nhận không đầy đủ lượng i ốt thì hậu quả có thể nhận thấy chỉ khi bé bắt đầu tới trường và mang điểm kém về nhà.
Nhưng trong bất cứ trường hợp nào cũng không được tự động cho bé uống i ốt, nếu không có tư vấn của bác sĩ! Việc này có thể làm hại sức khỏe của bé. Dùng muối chứa i ốt trong nấu ăn thì an toàn hơn.
Omega-3
Omega-3 những a xít béo không bão hòa. Hãy cho bé ăn nhiều cá và hải sản. Những thực phẩm này chứa chất phốt pho và a xít béo omega-3 cần thiết cho hoạt động có hiệu quả của bộ não.
Những a xít kỳ diệu này làm nhẹ quá trình chuyển những tín hiệu thần kinh giữa các nơron não bộ, và cần thiết cho việc hình thành tế bào thần kinh. Nhờ đó, sự chú ý, trí nhớ, khả năng tập trung của bé dần phát triển hơn.
Sắt
Sắt nhà “bác học bé nhỏ” cần phải nhận được chất sắt qua thức ăn. Trẻ thiếu chất sắt thường vô tâm trước tất cả, thờ ơ, không tập trung. Chất sắt có trong thịt, gan, đại mạch nâu, kê, các loại đậu, bánh mỳ…
Vì sao cơ thể thường thiếu chất sắt? Khi chất béo, canxi, và phốt pho thừa sẽ gây cản trở việc hấp thụ chất sắt của cơ thể.
Vì thế không nên ăn chung thịt và sữa, phô mai. Cả chất tanin cũng cản trở việc hấp thụ sắt, vì thế không nên uống trà và cà phê trong bữa ăn có thịt.
Chất sắt có trong các loại rau củ, trái cây, ngũ cốc và hạt dẻ được hấp thụ tốt hơn cùng với vitamin C, vì thế khi ăn cháo kê hay đại mạch nâu nên uống thêm cuốc nước hoa quả sẽ rất tốt.
Kẽm
Chất kẽm rất có ích cho não bộ, vì kẽm giúp bảo vệ các tế bào trước những tác động có hại, ảnh hưởng tới trao đổi chất, tham gia vào hình thành mô não bộ, kiểm soát, tổng hợp những chất đạm phụ trách về trí nhớ và học tập.
Khi thiếu chất vi lượng này cơ thể không có biểu hiện gì đặc biệt, nên chúng ta rất khó nhận biết để kịp thời bổ sung. Nếu như bạn nhận thấy bé bắt đầu nhìn kém trong bóng tối và nheo mắt, dù không có rối loạn thị giác rõ rệt nào, hãy cho bé đi thử máu.
Nếu phát hiện ra bé thiếu kẽm, hãy bổ sung vào thực đơn của bé gan, thịt, trứng, nấm, ngũ cốc và các loại hạt dẻ, hạt bí đỏ và hạt vừng.
Những thực phẩm tốt nhất
-    Cá hồi: nguồn cung cấp a xít béo, omega-3.
-    Quả việt quất: Nhờ chứa nhiều vitamin và các chất chống ô xy hóa, quả việt quất tác dụng rất tốt tới trí nhớ.
-    Quả hồ đào: Làm tăng tượng serotonin – chất tác động tốt tới hệ thần kinh trung ương.
-    Sô-cô-la đen: Tác động tốt tới hoạt động của bộ não, và có khả năng làm tâm trạng tốt lên nhanh.
-    Trứng: Trứng có chứa chất Cholin – chất đặc biệt quan trọng cho hoạt động của bộ não. Nó giúp tăng cường sự tập trung.
-    Bơ: Chứa nhiều a xít đơn bão hòa làm tăng tuần hoàn máu cho các mô não bộ. Hành lượng kali cao, làm họat động tâm lý và thần kinh tốt hơn.
Thêm lời khuyên cho mẹ
-    Không cho trẻ ăn những thực phẩm đóng hộp, có chứa chất bảo quản như xúc xích, cá, thịt hộp, nước uống có ga…
-    Không tự ý cho bé uống thuốc (kể cả thuốc bổ), mà không có sự tư vấn của các bác sĩ.
 Xem thêm:

http://www.ebe.vn/be-yeu/thuoc-phat-trien/tre-so-sinh/dinh-duong/thang/6/dinh-duong-cho-be-06-thang-tuoi-363

(Theo Mẹ và Bé)

Read More